“Elke druppel duurzaam”
Nadat iedereen aangekomen was en een kopje koffie bemachtigd had, nam Pierre Basten, teammananger bij Vitens, ons mee in zijn interactieve presentatie over Vitens. Met 5,8 miljoen klanten en 1.500 medewerkers bedient het waterbedrijf voornamelijk regio's in Midden-Oostelijk Nederland, waaronder Gelderland, Utrecht, Overijssel, Flevoland en Friesland. Vitens wint, zuivert en levert met name grondwater. Hun waterwingebieden bestaan voor een groot deel uit natuur en zijn toegankelijk voor bezoekers, bijvoorbeeld wandelaars en scholieren. Natuurbescherming, recreatie en educatie komen hier samen; duurzaamheid staat dan ook hoog in Vitens’ vaandel.
Het waterverbruik in Nederland neemt al jaren gestaag toe, terwijl het minimaal 15 tot 20 jaar duurt voor er water kan worden gewonnen uit nieuwe bronnen. Hierdoor vormt de druk op beschikbare waterbronnen een van de grootste uitdagingen voor Vitens. Om die reden ontwikkelt het waterbedrijf innovatieve oplossingen, zoals drinkwaterwinning uit het IJsselmeer en het benutten van regenwater waar mogelijk, bijvoorbeeld het doorspoelen van wc’s. Daarnaast streeft Vitens naar minimale afvalproductie en maximaal hergebruik. Het waterbedrijf benut tot wel 99,8% van de vrijkomende reststoffen, zoals kalk, ijzer, methaan en humuszuur, voor diverse toepassingen, waaronder de productie van bouwmaterialen, veevoeding en glas. Verder speelt Vitens een belangrijke rol in het bewustmaken van duurzaam watergebruik. Speciale aandacht gaat hierbij uit naar hun zakelijke klanten, verantwoordelijk voor 20% van het totale drinkwaterverbruik. Enthousiast vertelde Pierre dat deze dialoog doorgaans tot interessante inzichten en uitkomsten leidt.
Pierres presentatie werd met veel enthousiasme en betrokkenheid ontvangen, en sloot ook pas af na een lang vragenrondje, waarna de groep zich opsplitste in de drie werkgroepen. Ditmaal om het laatste thema van de TechCrossOver onder de loep te nemen: vitaliteit.
Vitaliteit in de werkgroepen
In de werkgroep van Maike hing een ontspannen sfeer, hoewel het onderwerp vitaliteit niet direct hoog op de agenda stond. Veel deelnemers vonden dat vitaliteit vooral de verantwoordelijkheid van de werknemer zelf is, en niet zozeer van de werkgever. Te veel bemoeienis van de werkgever met de vitaliteit van de medewerkers wordt al snel gezien als betutteling. Hierbij werd een voorbeeld aangedragen van veganistisch voedsel in de kantine, wat niet goed werd ontvangen.
Wel was iedereen enthousiast over het hebben van een vitaliteitsbudget, waarbij werknemers vrij mogen beslissen waaraan ze dit besteden, zoals bijvoorbeeld wandelschoenen.
Enkele uitdagingen die rond vitaliteit werden besproken waren de hoge werkdruk en fysiek zwaar werk. Sommige deelnemers of hun collega's nemen ook werk mee naar huis en vinden het moeilijk om dat los te laten. Het negeren van klachten over vitaliteit, of niet serieus genomen worden door werkgevers werd ook als een probleem gezien.
Als mogelijke oplossingen werden verschillende cursussen genoemd, zoals stoppen met roken, sportlessen of sessies met een fysiotherapeut of ergocoach. Ook het aanbieden van fruit op het werk kwam ter sprake.
Een ander belangrijk punt was de relatie met leidinggevenden. Het verschilt per leidinggevende of deze oog heeft voor de gezondheid en vitaliteit van de medewerkers. Ook het contact met de leidinggevende speelt hierbij een rol; hoe beter de leidinggevende je kent, en hoe vaker je deze spreekt, hoe sneller deze kan opmerken of het goed met iemand gaat.
In de werkgroep van Bodhi was vitaliteit een onderwerp waar de deelnemers veel waarde aan hechten. Je vitaal voelen heeft zoveel invloed op het dagelijks leven, zowel op de werkvloer als op je privéleven. Hoewel praten over je gevoel en problemen waar je tegenaan kan lopen soms lastig kan zijn, was deze groep zeker niet bang om moeilijke onderwerpen te bespreken. Zo werd er gezegd dat als je niet praat je dingen gaat opkroppen en dan wordt alles alleen maar erger. Desondanks liep de groep tegen verschillende uitdagingen aan met betrekking tot vitaliteit op de werkvloer. Zo kan het lastig zijn om te weten waar de grenzen liggen. Een aantal van de groep heeft weleens te maken gehad met een burn-out, die niemand van tevoren ziet aankomen. Dit kan ervoor zorgen dat iemand maanden uit de running is. Wanneer iemand beter zijn grenzen kent en deze ook aangeeft, kan dat helpen om een mentale instorting te voorkomen. Daarnaast is verkeerde communicatie met de werkplanner ook een reden dat iemand een te hoge werkdruk ervaart. Vanuit de bedrijven wordt het een en ander bedacht om de vitaliteit te bevorderen, vaak in de vorm van een sportabonnement of een leasefiets. Dit wordt echter niet goed ontvangen door de deelnemers. Een beter alternatief zou een vitaliteitsbudget zijn, waar iemand zelf kan invullen hoe diegene vitaal kan zijn. Omdat communicatie op alle thema’s een uitdaging kan zijn, besloot de groep hier verder op in te gaan met het oog op de eindpresentatie.
In de werkgroep van Gene werd vitaliteit met veel belangstelling besproken en ging uit van vitaliteit als een gezonde balans tussen werk en privé. De meeste aspecten die bijdragen aan de vitaliteit werd in de groep gedeeld, zoals een goede nachtrust, een positieve werksfeer, effectieve samenwerking en het behalen van resultaten. Daarnaast herkende iedereen elkaar ook in de meeste negatieve factoren. Deze gezamenlijke ‘irritatiepunten’ kwamen neer op: onduidelijkheid in de planning, gebrek aan initiatief en negativiteit. Het onderwerp waar de groep het meest aandacht aan besteedde was de negatieve invloed van storingswachtdiensten op vitaliteit. Op verschillende fronten: zoals het gevoel van oneerlijke werkverdeling, het inleveren van slaapuren (en die van hun partners!), beperkte financiële compensatie en moeilijkheden met verzuim of het ruilen van diensten. Gezien de grote impact ervan op de vitaliteit, besloot de groep gezamenlijk om tijdens de eindpresentaties dit onderwerp verder uit te diepen.
Rondleiding en afsluiting
Verder was er die zonnige dag een heerlijke uitgebreide lunch, gevolgd door een rondleiding door het voormalige Pompstation, omgeven door het mooie bos. De rondleiding splitste de groep in tweeën op, om afwisselend het magazijn en het museum te bekijken. Het museum bestond uit allemaal oude apparatuur die vroeger gebruikt werden om water te pompen en te filteren. Ook was te zien hoe het busje van de monteur er vroeger uitzag. Een groot verschil met hoe dat nu is! Het magazijn bestond uit allemaal verschillende gereedschappen en onderdelen om leidingen mee te repareren. Ook kregen we te zien hoe het systeem van Vitens eruitzag. Alles gaat digitaal bij Vitens. Zo kunnen ze precies zien welke leidingen onderhoud nodig hebben en welke nog niet aan de beurt zijn. Daarnaast is het ook mogelijk om te zien wat er nog meer in de grond zit, zodat de monteurs weten waar zij rekening mee moeten houden tijdens een onderhoudsbeurt.
De deelnemers vonden het erg interessant om te zien, en er werden veel vragen gesteld en kennis uitgewisseld.
Aan het eind van de groepssessies heeft elk team een onderwerp voor de eindpresentatie gekozen, waarna we de dag gezamenlijk hebben afgesloten in het zonnetje.
